Istnieje takie powiedzenie, takie przekonanie, że na łożu śmierci będziemy dopiero naprawdę mądrzy, co oznacza mniej więcej tyle, że przez całe życie gromadzimy doświadczenia i nigdy niczego do końca nie wiemy, aż dopiero nadchodzi ten moment, przed śmiercią, gdy możemy spojrzeć wstecz i powiedzieć sobie "Wiem!".
Bardziej wynika to jednak z faktu, że nic już nie będzie po i możemy robić takie podsumowania, gdyż niewiele się zmieni dla nas, jako świadków tego życia. Nadchodzi kres.
W życiu bardzo często mądrość mylimy z wiedzą. Mądrość to rodzaj intuicji, opartej na przekonaniach wynikających z przeszłych doświadczeń. Wiedza, to syntetyczny zbiór nauk, które dostaliśmy z innych źródeł, niż nasze doświadczenia. Syntetyczny, bo niezweryfikowany. To coś, czemu zawierzamy, lub ufamy, że ktoś inny to sprawdził.
Rzecz w tym, że większość odpowiedzi w życiu jest poza nami i można je zdobywać tylko, albo pytając, albo sprawdzając na własnej skórze, co oznacza, że nigdy do końca niczego nie wiemy z początku. Możemy dążyć do wiedzy, możemy chcieć po nią sięgnąć, ale na starcie - nie wiemy.
Jeśli uważamy, że coś wiemy, a nigdy tego nie doświadczyliśmy na swojej skórze, to tak naprawdę jedynie zakładamy, że tak jest.
Wracając do wstępu - Nigdy nie ma "wiem", jeśli jest coś przed nami, jakaś przyszłość. Wiem dotyczy zawsze przeszłości i jest bardzo specyficzne. Wiem, że coś zadziałało u mnie, ale tylko w pewnym okresie przeszłości.
Jesteśmy plastyczni, nieustannie ewoluujemy (jeśli tego chcemy, a także i bez naszych chęci, choćby dlatego, że świat się zmienia, społeczeństwa ewoluują, zmienia się kontekst, otoczenie).
Puenta jest taka, żebyś nie pozwalał sobie zbyt często na luksus mówienia "wiem", lecz był otwarty na wieczną naukę i zdobywanie nowych doświadczeń. Kiedyś przyjdzie czas zwieńczenia, kiedy powiesz sobie wiem, ale to będzie w chwili, gdy już nic nowego nie pozostanie, gdy niczego już nie stworzysz, bo to, co tworzysz Cię stale, choćby lekko odmienia.
Nie osiadaj na syntetycznej wiedzy, sprawdzaj, weryfikuj i ucz się. Nieustannie!
Większość odpowiedzi zawsze będzie poza Tobą, dlatego bądź ciekawy, szukaj i pytaj.
Ilustracja tytułowa: Emily Morter z Unsplash
