Zdarzają się w życiu sytuacje, w których czujesz się bezsilny, nachodzą Cię obawy, że sobie nie poradzić. Wszyscy je mamy, ale nie każdy reaguje tak samo na te same bodźce, krótko mówiąc demony, których się lękamy są różne.
Pisałem już w tym wpisie o tym w jaki sposób poradzić sobie z uczuciem bezradności, wyraźnie rozdzielając bezsilność, czyli nieumiejętność poradzenia sobie z czymś, od bezradności, czyli stanu psychiki, który charakteryzuje się tym, że nie mamy pomysłu na akceptowalne wyjście z trudnej sytuacji.
Uczucie bezradności jest bardzo destrukcyjne, jeśli generuje lęk, lub uniemożliwia Ci skupienie się na sednie problemu i konstruktywnym myśleniu w kierunku znalezienia rozwiązania, lub osiągnięcia stanu spokoju emocjonalnego.
Pierwszym krokiem do poradzenia sobie z uczuciem bezradności jest rozpoznanie swojego stanu i schematów myślowych, które występują w danej sytuacji.
Żaby móc rozpracować przyczynę negatywnych myśli, które towarzyszą sytuacji, w której się znalazłeś i która wywołała poczucie bezradnośći, warto abyś rozpoznał swój schemat myślenia bezradnościowego.
Jak rozpoznać schemat myślenia bezradnościowego?
Odpowiadając sobie na trzy grupy pytań i notując obserwacje:
1. Jaka jest emocja (lęk, obawa), która wywołuje niepokój?
2. Myśli związane z bezradnością.
3. Jaka jest pożądana reakcja radzenia sobie z emocją?
Teraz weź kartkę i podziel ją na trzy kolumny zgodnie z powyższymi punktami i rozpisz konkretnie sytuacje, które wywołały dane emocje oraz myśli automatyczne, które im towarzyszyły i jak chciałbyś się zachować.
1.
Lęk , obawa
1) ...
2) ...
...
n) ...
2.
Myśli bezradnościowe
1) ...
2) ...
...
n) ...
3.
Pożądana reakcja
1) ...
2) ...
...
n) ...
Pytania i notatki do poszczególnych kolumn:
1. Obawa wywołująca niepokojące myśli i lęk:
Opisz pokrótce sytuację, która wyzwala doświadczenie lęku. Co spowodowało, że czujesz obawę?
2. Myślenie bezradnościowe:
W jaki sposób okazujesz słabość lub bezradność w tej sytuacji? Co przytłacza Cię w tej sytuacji? W jaki sposób reagujesz i radzisz sobie z tym? Czego oczekujesz od siebie w tej sytuacji?
3. Pożadana reakcja radzenia sobie:
Jak chciałbyś zareagować w tej sytuacji? Jakie zachowanie byłoby silne, czy pewne? Jaki jest najlepszy sposób na poradzenie sobie z odczuwanym lękiem, obawą? Czy znasz kogoś, kto radzi sobie dobrze z tego typu sytuacjami?
Tabela może wydać się z początku przytłaczająca, ale bardzo ważne jest, żeby zapisywać swoje myśli i emocje na papierze, dlatego że mamy tendencję do pamiętania wydarzeń niewygodnych inaczej, niż się wydarzyły.
Jeśli ciężko jest Ci uchwycić coś, co z początku wydaje się niewygodne, trudne emocjonalnie, to rozpisanie takich myśli w formie tabeli pomoże Ci wyłonić pewne schematy myślowe, które posiadasz w danej sytuacji, a w dłuższej perspektywie czasu pomoże działać bardziej świadomie, a dzięki temu pewnie.
Powodzenia!
